资产发布器

null Ý nghĩa lịch sử ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt nam và bài học cho quá trình xây dựng đất nước hiện nay

Chi tiết bài viết Bài viết

Ý nghĩa lịch sử ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt nam và bài học cho quá trình xây dựng đất nước hiện nay

ThS. Nguyễn Thị Ánh Xuân

Tóm tắt

Ngày 22/12/1944 đánh dấu sự kiện lịch sử quan trọng - sự ra đời của Quân đội nhân dân Việt Nam (QĐNDVN). Đây là lực lượng vũ trang cách mạng của nhân dân, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Sự kiện này không chỉ có ý nghĩa lịch sử to lớn trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc mà còn mang lại những bài học sâu sắc cho quá trình xây dựng và phát triển đất nước hiện nay. Những giá trị như tinh thần đoàn kết, ý chí tự lực tự cường và sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng là kim chỉ nam cho sự nghiệp phát triển bền vững.

Đặt vấn đề

Lịch sử hình thành và phát triển của QĐNDVN gắn liền với sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Trong bối cảnh đất nước chịu ách thống trị của thực dân, phát xít, việc thành lập một lực lượng quân đội chính quy vừa là yêu cầu cấp bách, vừa là chiến lược lâu dài của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhìn lại sự kiện này, chúng ta không chỉ thấy rõ ý nghĩa lịch sử mà còn rút ra nhiều bài học quan trọng, áp dụng vào công cuộc xây dựng đất nước hiện nay.

Nội dung

Quân đội nhân dân Việt Nam ra đời ngày 22/12/1944 với tên gọi đầu tiên là Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân, gồm 34 chiến sĩ do Đại tướng Võ Nguyên Giáp chỉ huy. Từ đó, QĐNDVN đã phát triển vượt bậc, lập nên nhiều chiến công hiển hách, trở thành biểu tượng của lòng yêu nước, tinh thần bất khuất và sự đoàn kết toàn dân.

Việc nhìn nhận lại ý nghĩa lịch sử của ngày thành lập QĐNDVN không chỉ giúp tôn vinh những giá trị truyền thống mà còn mang lại những bài học quý báu cho công cuộc xây dựng đất nước trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Ý nghĩa lịch sử của ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam không chỉ nằm ở việc đánh dấu sự ra đời của một lực lượng quân sự cách mạng mà còn là biểu tượng cho tinh thần yêu nước, đoàn kết toàn dân và vai trò lãnh đạo xuất sắc của Đảng Cộng sản Việt Nam, cụ thể như:

Một là, khẳng định vai trò của Đảng Cộng sản Việt Nam

Lãnh đạo sáng suốt trong việc xây dựng lực lượng quân sự cách mạng. Ngay từ khi thành lập, Đảng Cộng sản Việt Nam đã nhận thức sâu sắc rằng lực lượng quân sự cách mạng đóng vai trò quyết định trong đấu tranh giải phóng dân tộc. Sự ra đời của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân ngày 22/12/1944 là minh chứng rõ nét cho khả năng tổ chức và lãnh đạo của Đảng. Với 34 chiến sĩ ban đầu, lực lượng này không chỉ là một đội quân chiến đấu mà còn là công cụ tuyên truyền cách mạng, thể hiện chiến lược kết hợp giữa vũ trang và chính trị.

Sự lãnh đạo thống nhất và hiệu quả. Quân đội nhân dân Việt Nam luôn tuân theo sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng Cộng sản Việt Nam. Vai trò của Đảng thể hiện rõ qua các chiến lược lớn như kháng chiến chống thực dân Pháp (1946–1954) với đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ, kháng chiến chống Mỹ (1954–1975) với chiến thắng 30/4 lịch sử, và bảo vệ biên giới trong giai đoạn sau thống nhất.

Thành công trong xây dựng lực lượng toàn dân. Đảng đã không chỉ tạo dựng được một quân đội chính quy, tinh nhuệ mà còn phát triển nền quốc phòng toàn dân, gắn bó chặt chẽ giữa quân đội và nhân dân. Điều này thể hiện sự lãnh đạo đúng đắn và nhạy bén của Đảng trong mọi thời kỳ.

Hai là, là biểu tượng của tinh thần yêu nước và đoàn kết toàn dân

"Từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu". Câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khái quát bản chất và mục tiêu hoạt động của Quân đội nhân dân Việt Nam. Ngay từ khi thành lập, quân đội đã gắn bó mật thiết với nhân dân, lấy sức mạnh toàn dân làm chỗ dựa vững chắc. Sự đoàn kết giữa quân và dân không chỉ giúp quân đội giành được những thắng lợi quan trọng mà còn tạo nên một sức mạnh dân tộc vô song.

Là biểu tượng của tinh thần yêu nước. Mỗi chiến thắng của QĐNDVN đều xuất phát từ lòng yêu nước nồng nàn và ý chí sắt đá của nhân dân Việt Nam. Từ Phai Khắt, Nà Ngần đến Điện Biên Phủ, chiến dịch Hồ Chí Minh, quân đội luôn là lá chắn, là niềm tự hào của dân tộc.

Thể hiện vai trò dân vận, gắn bó với nhân dân. Ngoài nhiệm vụ chiến đấu, QĐNDVN còn tham gia các công tác dân vận, xây dựng hạ tầng, cứu trợ thiên tai và giúp đỡ nhân dân trong đời sống thường ngày. Chính điều này đã xây dựng hình ảnh "Bộ đội Cụ Hồ" gần gũi, được nhân dân tin yêu và ủng hộ.

Ba là, đóng góp vào sự nghiệp giải phóng dân tộc

Thứ nhất, trong chiến thắng Phai Khắt, Nà Ngần (1944): Ngay sau khi thành lập, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân đã lập chiến công tại Phai Khắt, Nà Ngần, tiêu diệt đồn giặc, tạo tiếng vang lớn và cổ vũ tinh thần cách mạng. Những chiến thắng đầu tiên này đã khẳng định tính chính nghĩa và khả năng chiến đấu của quân đội cách mạng.

Thứ hai, trong chiến thắng Điện Biên Phủ (1954): Với chiến thắng lừng lẫy năm châu tại Điện Biên Phủ, QĐNDVN đã kết thúc ách thống trị thực dân Pháp, mở ra một kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam. Đây là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh quân đội khi được sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và sự hậu thuẫn từ nhân dân.

Thứ ba, trong chiến thắng trong kháng chiến chống Mỹ (1954–1975): Quân đội nhân dân Việt Nam tiếp tục vai trò chủ chốt trong chiến tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Những chiến dịch lớn như Tổng tiến công Mậu Thân 1968, Chiến dịch Hồ Chí Minh 1975 đã khẳng định bản lĩnh, trí tuệ và ý chí không khuất phục trước mọi thế lực ngoại xâm.

Thứ tư, bảo vệ biên giới và xây dựng hòa bình: Sau ngày đất nước thống nhất, QĐNDVN tiếp tục bảo vệ chủ quyền lãnh thổ trong các cuộc chiến bảo vệ biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc và đóng góp tích cực vào các hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế.

Ý nghĩa từ những bài học từ lịch sử Quân đội nhân dân Việt Nam không chỉ giúp đất nước vượt qua khó khăn trong chiến tranh mà còn mang lại giá trị lâu dài cho quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước, một trong những bài học đó phải được kể đến là:

Một là, tinh thần đoàn kết và tự lực tự cường

Sự phối hợp giữa quân đội và nhân dân trong chiến tranh. Trong suốt các cuộc kháng chiến, tinh thần đoàn kết giữa quân và dân đã tạo nên sức mạnh vô địch. QĐNDVN được xây dựng dựa trên nguyên tắc "từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu". Những hình ảnh như: hầm chông, bẫy đá tự tạo của nhân dân góp phần làm nên thắng lợi trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc đã khẳng định vai trò to lớn của sự phối hợp này.

Bài học áp dụng vào phát triển kinh tế - xã hội: Trong bối cảnh hiện nay, việc phát huy tinh thần đoàn kết dân tộc là yếu tố then chốt để vượt qua các thách thức, như đại dịch COVID-19, biến đổi khí hậu và cạnh tranh kinh tế toàn cầu. Tinh thần tự lực tự cường, dựa vào sức mạnh nội tại, kết hợp với sự hợp tác quốc tế sẽ giúp Việt Nam tiếp tục phát triển bền vững.

Hai là, chủ động và sáng tạo trong mọi hoàn cảnh

Tinh thần vượt khó của QĐNDVN. Trong chiến tranh, quân đội đã sáng tạo nên các chiến thuật đặc biệt như "vây lấn" ở Điện Biên Phủ, "du kích chiến" ở vùng rừng núi, sông nước. Sự sáng tạo này không chỉ giúp quân đội vượt qua khó khăn mà còn tạo nên những chiến thắng vang dội.

Áp dụng vào phát triển thời kỳ mới. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, tinh thần chủ động và sáng tạo tiếp tục là yếu tố quyết định. Các ngành kinh tế, khoa học công nghệ cần liên tục đổi mới, sáng tạo để nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển bền vững và đáp ứng yêu cầu của thời đại 4.0.

Ba là, xây dựng nền quốc phòng toàn dân

Vai trò trong bảo vệ đất nước. Nền quốc phòng toàn dân không chỉ thể hiện qua việc tất cả người dân tham gia bảo vệ Tổ quốc mà còn ở chỗ xây dựng tiềm lực quốc phòng mạnh mẽ, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống xâm phạm chủ quyền. Trong các cuộc kháng chiến, chính sự kết hợp giữa lực lượng chính quy và dân quân tự vệ đã tạo nên một hệ thống phòng thủ vững chắc.

Ứng dụng trong bối cảnh hội nhập. Trong thời đại mới, nền quốc phòng toàn dân phải không ngừng được củng cố, đồng thời đảm bảo khả năng phối hợp với quốc tế để đối phó với các mối đe dọa phi truyền thống như an ninh mạng, khủng bố, và biến đổi khí hậu.

Bốn là, vai trò lãnh đạo của Đảng

Sự lãnh đạo trong chiến tranh. Từ khi ra đời, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn khẳng định vai trò lãnh đạo trong mọi mặt của đời sống. Việc lãnh đạo quân đội trong các cuộc kháng chiến đã chứng minh khả năng tổ chức, lãnh đạo và định hướng chiến lược đúng đắn. Chính Đảng đã giúp quân đội giữ vững tinh thần cách mạng, trung thành với nhân dân và mục tiêu độc lập dân tộc.

Bài học áp dụng trong xây dựng đất nước. Hiện nay, sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định thành công trong xây dựng hệ thống chính trị và phát triển kinh tế - xã hội. Để tiếp tục giữ vững vai trò này, Đảng cần tiếp tục đổi mới tư duy, nâng cao năng lực quản lý, đồng thời giữ vững niềm tin của nhân dân.

Kết luận

Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam không chỉ là mốc son lịch sử mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước và ý chí độc lập của dân tộc Việt Nam. Những giá trị truyền thống và bài học từ sự kiện này tiếp tục được phát huy trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Việc kế thừa tinh thần QĐNDVN là trách nhiệm của mọi thế hệ, góp phần đưa Việt Nam phát triển bền vững trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Tài liệu tham khảo

  1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2020), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội.
  2. Võ Nguyên Giáp (1970), Những chặng đường lịch sử của Quân đội nhân dân Việt Nam, NXB Quân đội Nhân dân, Hà Nội.
  3. Hồ Chí Minh (1946), Tác phẩm Toàn tập, tập 5, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
  4. Bộ Quốc phòng (2009), Lịch sử Quân đội nhân dân Việt Nam (1944-2009), NXB Quân đội Nhân dân, Hà Nội.
  5. Trần Văn Trà (1995), Ký ức kháng chiến chống Mỹ, NXB Tổng hợp TP.HCM.