Tartalom megjelenítő

null Chiến thắng Điện Biên Phủ-khát vọng độc lập dân tộc đã biến điều không thể thành có thể

Trang chủ Bài viết

Chiến thắng Điện Biên Phủ-khát vọng độc lập dân tộc đã biến điều không thể thành có thể

TS. Nguyễn Quốc Trung

Khoa Xây dựng Đảng

Tóm tắt, trong chiến dịch Điện Biên Phủ, với thái độ trung lập và khách quan nhất cũng không thể tin rằng Việt Nam có thể giành được thắng lợi toàn diện trên tất cả các mặt. Đó là phương thức đánh giá dựa trên yếu tố kỹ thuật và đó là yếu tố cơ bản phổ biến trong tất cả các cuộc chiến tranh. Nhưng đối với dân tộc Việt Nam và trong toàn bộ cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, yếu tố kỹ thuật chưa bào giờ là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thắng lợi. Trong thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ thì yếu tố con người, ý chí, khát vọng, lòng yêu nước,…là nhân tố ít được chú ý nhưng lại là nguyên nhân cơ bản dẫn đến thắng lợi.

Từ khóa: Điện Biên Phủ, khát vọng, không thể, có thể.

 

Những hình ảnh mà người Việt Nam đã làm được trong chiến dịch Điện Biên Phủ, điều mà thực dân Pháp cho rằng là không thể làm được bằng sức lực của con người

Trong chiến cuộc Đông Xuân 1953 -1954, thực hiện chiến lược chia cắt quân đội Pháp, Việt Minh đã tiến công vào những địa bàn quan trọng nhưng tương đối yếu của quân đội thực dân Pháp. Sau khi giải phóng Lai Châu, Trung Lào, Thượng Lào và toàn bộ Tây Bắc Việt Nam bị uy hiếp, buộc quân Pháp phải nhảy dù xuống Điện Biên Phủ và xây dựng ở đây thành tập đoàn cứ điểm mạnh, có thể dễ dàng chi viện cho Trung Lào, Thượng Lào, kiểm soát Tây Bắc Việt Nam. Việc xây dựng Điện Biên Phủ thành một tập đoàn cứ điểm mạnh hoàn toàn nằm trong dự tính chiến lược của ta. Tuy nhiên, về mặt quân sự, nếu tổ chức một chiến dịch quân sự lớn để tấn công Điện Biên Phủ, theo tính toán của các tướng lĩnh quân sự thì đó là điều không thể.

Về phía Pháp, từ Nava đến các cố vấn quân sự của Mỹ, các tướng lĩnh trong bộ tham mưu của Pháp đều cho rằng đây là tập đoàn cứ điểm bất khả xâm phạm. Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ là tập đoàn liên hoàn, được xây dựng kiên cố, được kết nối chặt chẽ, có các cứ điểm xung quanh, có sân bay, trận địa pháo, sự cơ động dựa trên các phương tiện chiến đấu hiện đại như xe tăng, xe thiết giáp,…đặc biệt được bố trí lực lượng rất tinh nhuệ và tương đối lớn. Cầu nối không quân được thiết lập, việc tiếp tế cho Điện Biên Phủ là rất thuận lợi. Với lực lượng, bố phòng, trang bị,…có thể nói, ở thời điểm hiện tại, với lực lượng của Việt Minh thì không thể nào tổ chức tấn công vào Điện Biên Phủ và nếu điều đó diễn ra thì gần như là trận đánh manh tính tự sát, quân đội Pháp đã “đặt cái bẫy” ở Điện Biên để chờ Việt Minh. Đó là nhận định của hầu hết các tướng lĩnh quân sự Mỹ và Pháp.

Hơn nữa, ở thời điểm hiện tại, những thông tin tình báo của Pháp gần như đánh giá cơ bản chính sát thực lực của Việt Minh: về lực lượng có thể tham gia trận chiến; về các trung đoàn pháo cao xạ và pháo 105mm, đặc biệt nhất là về khả năng hậu cần. Các tướng lĩnh quân đội Pháp nhận định Việt Minh không thể nào đưa được pháo 105mm vào trận đánh và đánh hiệu quả, thứ hai là không thể nào đảm bảo hậu cần cho một sự huy động lớn lực lượng và đánh trong thời gian dài, và nhiều vấn đề bất lợi khác,…với đánh giá và nhận định đó, các tướng lĩnh Pháp cho rằng Điện Biên Phủ là bất khả chiến bại – đó là nhận định chuẩn xác dựa trên các yếu tố kỹ thuật.

Về phía Việt Minh, việc kéo Pháp lên Điện Biên Phủ là nằm trong tính toán chiến lược trong chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954. Tuy nhiên, sau khi Nava quyết định xây dựng Điện Biên Phủ thành tập đoàn cứ điểm mạnh nhất và việc ta chọn Điện Biên Phủ thành điểm quyết chiến chiến lược thì cũng đặt ra cho quân đội Việt Minh những thách thức vô cùng lớn. Làm thế nào để có thể phân tán lực lượng không cho Pháp chi viện lên Điện Biên Phủ; làm thế nào để đưa một đội quân lớn vào Điện Biên Phủ trong khi thông tin tình bào và không quân của Pháp rất mạnh; làm thế nào để đưa được những khẩu pháo 105mm nặng hàng tấn vượt qua đồi, núi để có thể tác chiến hiệu quả - yếu tố cực kỳ quan trọng quyết định thắng lợi; làm thế nào để đảm bảo hậu cần cho một lực lượng lớn trong một thời gian dài mà ta chỉ có thể dựa vào sức người,…đó là những việc không thể xem nhẹ và coi thường, nếu không thể giải được bài toán đó, thì Điện Biên Phủ chính là cái “cối xay thịt” như cái bẫy Nava đặt ra cho Việt Minh. Với hàng loạt thách thức như thế, theo lối suy nghĩ thông thường thì gần như không thể thực hiện.

Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, các tướng lĩnh quân đội thực dân Pháp và những tướng tá cố vấn của Mỹ đều đã tính toán đến tất cả các yếu tố kỹ thuật – yếu tố làm nên những thắng lợi cho quân đội Pháp và quân đội Mỹ trong quá trình xâm lược thuộc địa. Tuy nhiên, đối với Điện Biên Phủ họ đã quên một yếu tố quan trọng, đó chính là khát vọng độc lập dân tộc, là ý chí kiên cường bất khuất, là ý chí không thể khuất phục, là quyết tâm bảo vệ vững chắc nền độc lập, quyết tâm đánh đuổi kẻ thù xâm lược của nhân dân Việt Nam. Điện Biên Phủ là chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, là trận đánh ghi tạc vào lịch sử thế giới như một mốc son chói lọi bởi vì ý chí con người đã chiến thắng được trang bị và các phương tiện kỹ thuật hiện đại.

Ý chí của dân tộc Việt Nam trước hết được chuyển thành quyết tâm chính trị cao độ và nhất quán của Trung ương Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh, của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và từ đó chuyển đến toàn thể chiến sĩ, đồng bào cả nước trong việc quyết tâm chọn Điện Biên Phủ thành điểm quyết chiến chiến lược và biến Điện Biên Phủ thành mồ chôn quân đội xâm lược Pháp và là điểm nhấn quyết định làm sụp đổ hệ thống thuộc địa thực dân của Pháp. Quyết tâm chính trị của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân có thể biến và khắc phục được những hạn chế về kỹ thuật, biến những bất lợi thành có lợi, biến lợi thế của địch thành chính bất lợi của địch. Quyết tâm chính trị của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân sẽ biến cái “cối xay thịt” mà thực dân Pháp đặt ở Điện Biên dành cho ta trở thành cái “cối xay thịt” dành cho quân đội viễn chinh Pháp. Quyết tâm chính trị của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân đã chuyển thể thành hành động cách mạng dũng cảm, thông minh, sáng tạo, để mỗi người chiến sĩ, mỗi người dân đánh bại được niềm tin và miền tự hào của thực dân Pháp, quân đội Pháp các tướng lĩnh quân đội Pháp và cả các cố vấn quân sự Mỹ.

Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, cầu nối không quân, lợi thế không quân là yếu tố quyết định niềm tin, sức mạnh chiến đấu và cũng là niềm kiêu hãnh của thực dân Pháp. Đánh sụp đổ niềm tin của quân nhân, tướng tá quân đội Pháp, làm lung lai ý chiến chiến đấu quân đội Pháp ở Điện Biên là vấn đề có ý nghĩa chiến lược với quân đội Việt Minh và đối với thắng lợi toàn cuộc của trận chiến. Với sức mạnh không quân, Pháp có thể dễ dàng tiếp tế cho Điện Biên, kiểm soát các tuyến đường chuyển quân, kiểm soát các tuyến tiếp tế của ta, kiểm soát các ngọn đồi xung quanh Điện Biên. Với lợi thế đó, Pháp dường như nắm chắc phần thắng. Với lực lượng phòng không nhỏ, được trang bị hạn chế, thiếu kinh nghiệm thực chiến, thiếu kinh nghiệm hiệp đồng chiến đấu và theo đánh giá của Pháp là không thể ảnh hưởng đến không quân Pháp. Tuy nhiên, lực lượng phòng không Việt Nam, yếu tố có tính quyết định thắng lợi toàn cục, với tinh thần dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, phòng không Việt Nam đã nhanh chóng kiểm soát bầu trời trong những ngày đầu diễn ra chiến dịch, đã bắn hạ nhiều máy bay vận tải và máy bay chiến đấu, khiến cho lực lượng phi công Pháp phải run sợ, mất niền tin và thiếu hiệu quả trong chiến đấu, từ đó làm lung lay ý chí và niềm tin thắng lợi của quân đội Pháp và các tướng lĩnh quân sự Pháp. Với những nhận định và đánh giá sai lầm dựa trên các yếu tố kỹ thuật, Pháp và kể cả Mỹ sau này và cả thế giới điều cảm thấy bàng hoàng, ngỡ ngàng trước sức mạnh của lực lượng phòng không Việt Nam, niềm tự hào của Pháp, Mỹ đã phải gục ngã trước ý chí của con người Việt Nam.

Trước khi chiến dịch Điện Biên Phủ diễn ra, thông tin tình báo và nhận định của Pháp về pháo binh Việt Nam là cơ bản chính xác: lực lượng, trang bị, dự trữ đạn, kỹ thuật tác chiến,…Đó là nhận định chính xác, lực lượng pháo binh Việt Nam mới vừa được thành lập không lâu, trang bị hạn chế, thiếu kinh nghiệm thực chiến, thiếu kinh nghiệm hiệp đồng chiến đấu,…Đối với quân đội Pháp, lực lượng pháo binh là rất mạnh, được trang bị tốt, tiếp tế đầy đủ, thay thế nhanh gọn, có kinh nghiệm thực chiến, có kỹ thuật chiến đấu tốt, được huấn luyện bài bản,…thực tế đó đã giúp cho chỉ huy pháo binh Pháp ở Điện Biên tin rằng họ có thể nhanh chóng phát hiện, tiêu diệt pháo binh Việt Nam ngay từ những loạt đạn đầu tiên. Và một điều rất đặc biệt là Pháp nhận định Việt Nam không thể đưa được các khẩu đội cối nặng hàng tấn vượt qua núi để tấn công Pháp, và nếu ở bên kia núi bắn qua thì gần như không có hiệu quả. Đánh giá và thực tế chiến đấu là hoàn toàn khác nhau. Pháo binh Việt Nam tại Điện Biên lại tiếp tục khiến cho quân Pháp ở Điện Biên và các tướng lĩnh Pháp phải bất ngờ và bàng hoàng, quân đội Việt Nam đã làm điều mà Pháp cho rằng không thể “kéo pháo qua núi” (chúng ta không chỉ làm một lần mà làm tận hai lần) và với sự dũng cảm, mưu trí của từng chiến sĩ pháo binh, ngay loạt đạn đầu tiên, pháo binh Việt Nam đã làm “mù mắt” (bằng kỹ thuật nghi binh) pháo binh Pháp ở các cánh rừng xung quanh Điện Biên, để từ đó dẫn đến kết quả là thiếu tá chỉ huy pháo binh Pháp phải tự vẫn bằng lựu đạn ngay trong căn hầm của mình. Một lần nữa ý chí, khát vọng con người Việt Nam đã khiến Pháp phải suy sụp.

Trong chiến dịch Điện Biên, vấn đề nan giải nhất của Việt Minh là tiếp tế, và trên thực tế, Việt Minh không có sự hỗ trợ của các phương tiện vận tải hiện đại. Không ai có thể nghĩ và tin rằng với sức người có thể mang lương thực, đạn dược đi hàng trăm km đường rừng, núi để tiếp tế cho Điện Biên trong thời gian dài. Đây là yếu tố quyết định nhất đối với ta và cũng là yếu tố mang tính chất quyết định nhất trong cục diện chiến dịch, Pháp dựa vào đây để tin rằng Pháp sẽ thắng. Một lần nữa Pháp đã đánh giá sai về quyết tâm và ý chí của con người Việt Nam. Đảng, Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vận động và tập hợp hàng trăm ngàn dân công, họ cũng kiên cường, anh dũng, không kém cạnh các chiến sĩ trên chiến trường, họ đã băng rừng, vượt núi mang từng kg lương thực, từng viên đạn,… lên chiến trường từ đồng bằng Bắc Bộ, từ khu IV (Thanh Hóa),…lên Điện Biên, đó là kỳ tích mà không một dân tộc nào có thể làm được. Đó không chỉ dừng lại ở hàng chục, hàng trăm ngàn người mà là ý chí, khát vọng và là niềm tin, là lòng dân và một khi có được điều đó thì không gì là không thể. Đúng như đánh giá của Chủ tịch Hồ Chí Minh: một dân tộc khi đã quyết đứng lên để giành độc lập cho dân tộc mình thì không kẻ thù nào, không vũ khí nào có thể đánh bại. Điều không thể đã trở thành hiện thực, sức người có thể thắng được trang bị kỹ thuật hiện đại. Chính những điều đó đã trở thành niềm tin, động lực để biến những chiến sĩ ở Điện Biên trở thành những người anh hùng, họ dũng cảm, mưu trí chiến đấu để đem vinh quan về cho đất nước, họ tiếp nối truyền thống ông, cha viết nên những trang sử vàng cho dân tộc, mở ra một tương lai tươi sáng cho các thế hệ con người Việt Nam.

Điện Biên Phủ là “thế cờ” gần như vô vọng, nhưng với quyết tâm không gì lay chuyển của toàn Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh, của Đại tướng Võ Nguyên Giáp; với sự đồng lòng của cả dân tộc, với sự mưu trí, dũng cảm, sáng tạo của các chiến sĩ trên chiến trường, quân và dân Việt Nam đã biến điều không thể trở thành có thể, ý chí dân tộc, khát vọng độc lập dân tộc đã biến thành sức mạnh, niềm tin để chiến thắng máy móc hiện đại, “thế cờ” đã được phá giải theo một kịch bản không thể tin nổi. Cuộc chiến đã khép lại và chính Đờ Gôn (Tổng thống Pháp trong thời gian diễn ra cuộc chiến) đã nhận xét: chúng tôi đã không hiểu gì về người Việt Nam và chúng tôi đã sa lầy và đó cũng là lời cảnh báo cho những âm mưu thâm độc, những ảo tưởng sức mạnh quân sự và những tư tưởng bá quyền có mưu đồ đối với nền hoàn bình, thống nhất và tính độc lập của dân tộc Việt Nam./.