Xuất bản thông tin

null Sưu tầm một số sử liệu về năm Tân Sửu ở Việt Nam

Trang chủ Tin tức - Sự kiện

Sưu tầm một số sử liệu về năm Tân Sửu ở Việt Nam

 

Nguyễn Phước Tài - Khoa Lý luận cơ sở

Tống Hoàng Huân - Khoa Xây dựng Đảng

 

Năm Tân Sửu 2021 sắp đến. Với mục đích là nhắc lại các sự kiện những năm Tân Sửu trong lịch sử. Chúng tôi tiến hành sưu tầm và tổng hợp các bài viết có liên quan đến chủ đề nhằm chia sẻ với quý bạn đọc để có cái nhìn khái quát hơn về năm “CON TRÂU”.

Từ thời nhà Thương (theo biên niên sử dựa trên các tính toán của Lưu Hâm thì nhà Thương trị vì từ khoảng năm 1766 TCN tới khoảng năm 1122 TCN, tuy nhiên theo biên niên sử dựa theo Trúc thư kỉ niên thì khoảng thời gian này là 1556 TCN tới 1046 TCN. Các kết quả của Hạ Thương Chu đoạn đại công trình coi khoảng thời gian này là từ 1600 TCN tới 1046 TCN[1]), người Trung Hoa dùng Can - Chi, hay còn được gọi là Thiên Can Địa Chi hay Thập Can Thập Nhị Chi dùng để xác định tên gọi của thời gian (giờ, ngày, tháng, năm). Với tổ hợp chu kỳ Sáu mươi (60, bằng bội số chung nhỏ nhất của 10 và 12, tổ hợp khác nhau của 10 can và 12 chi) trong âm lịch. Can – Chi bao gồm: Thập nhị chi : Tí, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tị, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi; Thập Can: Giáp, Ất, Bính, Đinh, Mậu, Kỷ, Canh, Tân, Nhâm, Quý.

Người Trung Hoa ghép một can với một chi để tạo thành tên gọi cho thời gian, ví dụ: bắt đầu từ can Giápchi tạo ra Giáp Tý, sau đó đến can Ất và chi Sửu tạo ra Ất Sửu và cứ như vậy cho năm 2021 là can Tân chi Sửu tạo ra Tân Sửu (chữ Hán: 辛丑). Năm 2021 – năm Tân Sửu là sự kết hợp thứ 38 trong hệ thống đánh số Can và Chi của người Trung Hoa, nó xuất hiện trước Nhâm Dần (2022) và sau Canh Tý (2021).

Việt Nam là một quốc gia cũng giống như các nước Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước Đông Nam Á khác, đều chịu ảnh hưởng của văn hóa phương Đông, trong đó có Trung Quốc. Việc dùng ngày âm lịch hay dùng Can-Chi để đặt tên cho thời gian là một ví dụ điểm hình nhất. Các năm Tân Sửu trong lịch sử và tương lai được tính như sau: 41,…, 1001,…,1421, 1481,…1661...1721, 1781, 1841, 1901 (19 tháng 2, 1901 – 8 tháng 2, 1902), 1961 (15 tháng 2, 1961 – 5 tháng 2, 1962), 2021 (12 tháng 2, 2021 – 1 tháng 2, 2022), 2081 (9 tháng 2, 2081 – 29 tháng 1, 2082), 2141, 2201, 2261, 2321… Qua những năm Tân Sửu trong lịch sử như thế, ở Việt Nam chúng ta đã có các sự kiện và một số nhân vật lịch sử đáng được biết đến như sau:

+ Năm Tân Sửu 41: Nhà Hán cử Mã Viện cùng với Đoàn Chí đem quân sang đánh Trưng Vương, cuộc khởi nghĩa chống ách đô hộ của nhà Hán thắng lợi hoàn toàn, hai chị em Trưng Trắc - Trưng Nhị lên ngôi vua, xây dựng và củng cố Nhà nước độc lập, tự chủ.

+ Tân Sửu 1001: Thập đạo tướng quân Lê Hoàn dẹp yên được giặc Cử Long tại Thanh Hóa, trong lúc Vệ Vương Ðinh Toàn lại bị tử trận. Nhà Ðinh chấm dứt sau đó.

+ Tân sửu 1421, Lê Lợi (Lê Thái Tổ) phá quân Trần Trí và đánh đuổi quân Lào tiếp tay với quân Minh.

+ Năm Tân Sửu 1481: Vua Lê Thánh Tôn lập nhiều đồn điền khắp nơi trong nước để sản xuất thêm lương thực và tạo thêm việc làm cho quân sĩ trong thời bình. Lập bia đá tại Văn miếu ở kinh đô Thăng Long (Hà Nội) ghi tên các vị tiến sĩ nước ta từ lúc bắt đầu có các khoa thi cho tới năm cuối cùng của nhà Hậu Lê là 124 khóa thi.

+ Năm Tân Sửu 1661: Phạm Công Trứ vâng lệnh triều đình đem đại quân đi đánh dẹp lực lượng cát cứ Nguyễn Phúc Tần nổi dậy ở vùng Thuận Hóa. Thắng trận trở về ông được phong hàm Thiếu Bảo, tước Quận công.

+ Năm Tân Sửu 1841:  Vua Thiệu Trị đặt tên vùng đất Điện Biên từ châu Ninh Biên. Điện Biên với ý nghĩa là: Điện nghĩa là vững chãi, Biên nghĩa là vùng biên giới, biên ải. Phủ Điện Biên (tức Điện Biên Phủ) thời Thiệu Trị gồm 3 châu: Ninh Biên (do phủ kiêm lý, tức là tri phủ kiêm quản lý châu), Tuần Giáo và Lai Châu. Tên gọi Điện Biên hay Điện Biên Phủ xuất hiện từ đó. Đồng thời Ngài cho vẽ bản đồ từng tỉnh khắp lãnh thổ Việt Nam để dùng trong lĩnh vực quân sự và hành chính. Ngoài ra nhà vua nghiêm cấm quan lại khi đi công tác không được nhũng lạm và gây kinh động dân chúng điạ phương.

Cũng trong năm Tân Sửu 1841 diễn ra cuộc nổi dậy ở Ba Xuyên, đây là một cuộc nổi dậy chống lại nhà Nguyễn thời vua Thiệu Trị, xảy ra trên địa bàn phủ Ba Xuyên lúc bấy giờ (nay là tỉnh Sóc Trăng, Việt Nam), do hai thủ lĩnh là Sơn Tốt và Trần Lâm cùng chỉ huy, khởi phát từ tháng 3 năm Tân Sửu (1841) đến khoảng đầu năm sau (1842) thì bị đánh tan.

+ Năm Tân Sửu 1961: tại miền Bắc, bắt đầu Kế hoạch 5 năm lần thứ nhất với những mục tiêu quan trọng về chính trị, quân sự, kinh tế, văn hoá, xã hội. Ở miền Nam, ngày 15 tháng 2, tiến hành thống nhất các lực lượng vũ trang nhân dân giải phóng thành “Giải phóng quân miền Nam Việt Nam”. Cũng trong năm này, kế hoạch Xtalay - Taylo của Mỹ thất bại. Chiến thắng Thị xã Phước Thành (nay là Phú Giáo, tỉnh Bình Dương), cách Sài Gòn 50km.

Điểm lại những nhân vật lịch sử có dấu ấn trong năm Tân Sửu:khu này nên nói rõ ai sinh năm đó, ai đạt thành tựu năm đó.

+ Tân Sửu 761, Phùng Hưng (sinh năm 761), quê ở làng Đường Lâm, nay thuộc Ba Vì, Hà Nội. Chính ông đã phát động và lãnh đạo một cuộc khởi nghĩa lớn, đập tan chính quyền đô hộ của nhà Đường, xây dựng nền độc lập tự chủ trong một thời gian khá dài, được nhân dân suy tôn là Bố cái Đại vương, mất năm 41 tuổi (802).

+ Tân sửu 941, Lê Đại Hành tên húy là Lê Hoàn (sinh năm 941), là vị Hoàng đế sáng lập nhà Tiền Lê nước Đại Cồ Việt, trị vì nước Đại Cồ Việt trong 24 năm. Ông là 1 trong 14 vị anh hùng tiêu biểu của dân tộc Việt Nam[2].

+ Tân sửu 1241, Trần Quang Khải (sinh năm 1241) là một danh tướng thời Trần, quê Nam Định, là một tướng cầm quân giỏi.

+ Tân Sửu 1301, là năm Đức vua Trần Nhân Tông thành đạo, trở thành vị vua bụt của Đại Việt với pháp danh Điều Ngự Giác Hoàng (một trong mười pháp danh của Phật tổ).

+ Tân Sửu 1901: Phan Chu Trinh đậu phó bảng tiến sĩ, được triều đình Huế bổ làm thừa biện bộ lễ nhưng chẳng bao lâu thì từ chức để dấn thân vào con đường cách mạng chống Pháp. Cùng đổ khóa này có Trần Quý Cáp, Huỳnh Thúc Kháng và cha của chủ tịch Hồ Chí Minh là Nguyễn Sinh Sắc[3]. Cũng trong năm này anh hùng dân tộc Nguyễn Thái Học ra đời, quê ở Vĩnh Phúc là chí sĩ cận đại.

Trên đây là kết quả sưu tầm và tổng hợp nhiều nguồn tài liệu liên quan đến các sử kiện năm Tân Sửu. Trước thềm năm mới – năm Tân Sửu 2021, chúng tôi hy vọng rằng trong năm mới này “CON TRÂU MỚI” sẽ mang đến cho tất cả mọi người, nhà nhà sự thành công mới, hạnh phúc ngập tràn và đặc biệt hơn hết là cả thế giới chung tay tìm Vắc-xin để đẩy lùi được dịch bệnh Covid 19./.


[1] https://vi.wikipedia.org/wiki/Nhà_Thương

[2] http://360.hncity.org/spip.php?article533#nb1

[3] http://www.baobinhdinh.com.vn/datnuoc-connguoi/2009/1/71150/